Dit artikel verscheen in Trouw op 15 oktober 2015

Waarom zou je als christen wel een iPhone hebben maar geen vibrator? Marc Angenent, de ‘passiecoach’ van Nederland, helpt christelijke stellen hun seksleven te ontwikkelen.

Seks voor christenen

Google Marc Angenent en je komt al snel op webpagina’s met titels als ‘Maak van je slaapkamer een liefdestuintje’, ‘De christelijke Fifty shades of Grey’ en ‘Van saai naar stomend in zes stappen’. “Ik word op internet alleen maar gekoppeld aan seks, dus een andere baan ga ik niet meer vinden”, grapt de voorganger die seksuoloog werd en als ‘De Passiecoach Nederland’ christelijke stellen helpt hun seksleven te ontwikkelen. Deze week verscheen zijn boek: ‘Zintimiteit, handboek voor gelukkige stellen’.

Zinitimiteit?
“Zintimiteit is een speelse samentrekking van ‘zin in intimiteit’. Als ik het heb over seks of seksualiteit merk ik dat dat voor sommige mensen soms een negatieve lading heeft. Intimiteit klinkt wat vriendelijker en stoot misschien minder mensen af.”

Bent u daar bang voor?
“Ik heb wel gemerkt dat het een heel gevoelig onderwerp is, maar ik probeer het bespreekbaar te maken. Voor zover ik weet is dit het eerste boek wat positief en openlijk praat over vibratorgebruik, fantasieën en een orgasme. In de christelijke wereld wordt dat meestal afgewezen, of men denkt ‘is dat nou allemaal nodig’. Ik vind dat onzin. Waarom zouden we als christenen wel meegaan met alle moderne ontwikkelingen en een iPhone en een magnetron hebben, maar als het gaat over seksualiteit ineens als Amish moeten leven?”

Dus het was wel nodig, een boek over seks voor christenen?
“Ik vind van wel. In mijn coachingspraktijk kwam ik bij veel stellen een enorme angst voor seksueel genot tegen. Er is een groot gebrek aan kennis over seksualiteit, ook bij jonge stellen. Ze weten vaak niet hoe ze met hun partner over seks moeten praten of hun intimiteit kunnen ontwikkelen. Het gaat niet om het uitleggen van sekstechnieken, daar staat het internet al vol mee, maar om te begrijpen wat intimiteit is.”

Wat wilt u ze daar dan over vertellen?
“Mijn visie is dat intimiteit, erotiek en seksueel genot is bedacht door God. Als mensen dat principe kunnen accepteren, komt er meer ruimte en vrijheid om over andere dingen te praten. Ik hoorde eens de uitspraak: ‘God heeft de mens geschapen, maar de duivel heeft kans gezien de genitaliën ertegenaan te plakken’, met andere woorden: seks is van de duivel. Zo ben ik opgevoed en ik denk dat de meesten dit – misschien niet met zoveel woorden – ook hebben meegekregen. Ik probeer juist positief over seks te spreken, ik geloof dat God er meer mee heeft bedoeld dan alleen nageslacht te kunnen verwekken.”

Zijn het alleen christenen die moeite hebben met seksualiteit?
“Nee, dat geldt ook voor sommige niet-christenen. Alleen voor christenen heeft dit onderwerp een extra zwaarte. Fantasie over erotiek is al not done, erotisch speelgoed hoor je in de kerk of ander christelijk verband niet over. Dat is ook niet erg, een dominee hoeft niet overal van te weten, maar huur dan een professional in.”

Voordat u zo’n professional werd, was u 23 jaar voorganger in een evangelische gemeente. Vanwaar die switch naar de seksuologie?
“Dat is zo gegroeid. Ik was het zat dat ik alleen maar negatieve dingen las en hoorde over seksualiteit, over iets wat God heeft gegeven. Toen ben ik in mijn vrije tijd gaan studeren en lezen over waar dat seksueel vijandige denken binnen de kerk is ontstaan en wat er in de Bijbel over seks staat. Om mijn pastorale werk te kunnen verdiepen ben ik de post-hbo-opleiding seksuologie gaan volgen. En toen kwam ik op het moment dat ik dacht: ik wil iets anders, ik wil dat avontuur. Ik heb een zekere leeftijd dat ik niet meer bang hoef te zijn om erover te praten, of bang ben voor kritiek of commentaar. Mijn gezin zei: ‘Moet je doen pa, leuk, echt iets voor jou, pionieren.’”

Vond u het leuker, of kon u uw werk als seksuoloog niet meer rijmen met het voorgangerschap?
“Inderdaad, ik vond het niet alleen leuk. Ik heb niet de makkelijkste weg genomen, had ook mijn tijd als voorganger uit kunnen zitten. Maar het kiezen voor de underdog is wel een rode draad in mijn leven. Zo zie ik seksualiteit ook, als de underdog. Het kan toch niet zo zijn dat wij christenen niet ontspannen om kunnen gaan met een van de mooiste dingen die God heeft gegeven? Daar kan ik niet tegen. Daarom verschuift mijn werk steeds meer van hulpverlening, zoals bij erectieverlies of pijn bij het vrijen, naar coaching, mensen helpen de kwaliteit en creativiteit van hun intieme relatie te verbeteren.”

En daarbij bent u niet bang om taboes te doorbreken. In uw boek hebt u het bijvoorbeeld over seksspeeltjes, fantasieën en masturbatie. Er zijn heel wat eeuwen voorbijgegaan waarin door de kerk werd gezegd: dat mag niet. Waarom kan het volgens u dan wel?
“Als het gaat om theologie zijn we in heel veel opvattingen ontwikkeld, behalve die over seksualiteit. Daarin zijn we nog steeds besmet met de kern van het gedachtegoed van kerkvader Augustinus. Even kort door de bocht: Augustinus leerde dat seksualiteit door God is bedacht om nageslacht te verwekken, en dat alles eromheen zondig is. In de afgelopen vijftien eeuwen heeft dat onze westerse cultuur gevormd, het zit heel diep in onze genen, ook bij niet-christenen. Vijftien eeuwen ‘seksueel genot is zondig’, met die erfenis zitten we nog steeds. Niet bewust bij de meesten, maar ik heb in mijn coachingspraktijk opmerkingen gehoord waarvan ik denk: waar haal je dat vandaan? Er zweeft zoveel in de lucht aan mythes en vage denkbeelden …”

Zoals?
“‘Seks moet natuurlijk zijn, als je van elkaar houdt heb je geen speeltjes nodig’, of ‘Het moet met iemand van wie je houdt’, of ‘Je mag jezelf niet aanraken’. Dat is zulke onzin en staat helemaal niet in de Bijbel. Mensen kunnen niet uitleggen waarom dat dan niet mag. De Bijbel heeft het wel over liefde, maar ja, ik kan ook vijf bijbelteksten bij elkaar grabbelen en die op seks toepassen. Zelfgenot zit nog steeds in het verdomhoekje, ook bij niet-christenen hoor.”

Dat hoeft dus niet zo volgens u, want intimiteit en seksueel genot is bedacht door God. En daarom mag alles?
“Daarom moet je het onderzoeken, experimenteren, er kennis over opdoen. Dat doe je toch ook met andere zaken? Erover praten, je eigen grenzen opzoeken. Want mag alles? Wie ben ik om dat te zeggen? Respect, transparantie en communicatie zijn belangrijk om samen je grenzen te vinden. Ik snap de weerstand wel vanwege de versekste maatschappij en de vele porno. Maar ik laat me dat niet roven. Ik wil niet dat de pornoindustrie wint en iets wat God heeft bedacht gebruikt om geld te verdienen, terwijl wij maar zitten te zwoegen en angstig te zijn. Dat kan ik niet over mijn kant laten gaan.”

U runt ook een erotische webshop, de Liefdestuin. Hoe kwam u op dat idee?
“Een stel vroeg me waarom er niet een christelijke winkel was voor vibrators, waar je je niet door een lading blote borsten heen hoefde te werken voor je kon vinden wat je zocht. Toen kwam er een tweede die dat zei en bij de derde viel het kwartje. Binnen twee, drie weken had ik een webshop opgezet en dook ik in een voor mij totaal nieuwe wereld. Het was veel uitproberen. Zweepjes en broodplanken werken niet zo goed in het christelijke wereldje, ben ik inmiddels wel achter.”

Wat waren de reacties op de Liefdestuin?
“Heel positief, dat is onvoorstelbaar. Mensen die zeiden: ‘Bedankt dat u de deur open hebt gezet om te genieten van seks.’ Of: ‘Was u er maar veertig jaar geleden, dan had ik mijn geloof niet verloren.’ Het ging zelfs viraal, ik kreeg journalisten vanuit de hele wereld over de vloer, allemaal met dezelfde vraag: Hoe kan het dat een christen positief is over seks? Aan de ene kant een fantastische vraag, want ik kon mijn verhaal doen. Maar aan de andere kant zo verdrietig dat dat het heersende beeld is. Dan denk ik: hiervoor doe ik het, dit moet veranderen.”

Marc Angenent

Marc Angenent (1955) werkte van 1988 tot 2011 als voorganger in een evangelische gemeente in Utrecht. Na de post-hbo opleiding Seksuologie startte hij begin 2012 als ‘De Passiecoach Nederland’ met het coachen van stellen op het gebied van intimiteit, erotiek en seksualiteit. In het voorjaar van dat jaar kwam daar de erotische webshop ‘De Liefdestuin’ bij. Angenent geeft als coach en seksuoloog online cursussen en houdt lezingen door het hele land. Angenent is getrouwd en heeft vijf kinderen.